Το σκάκι έγινε πηγή έμπνευσης στις τέχνες και στη λογοτεχνία αμέσως μετά την εξάπλωση του παιχνιδιού για τον αραβικό κόσμο και την Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα.
Τα πρώτα έργα τέχνης με επίκεντρο το παιχνίδι είναι οι μινιατούρες σε μεσαιωνικά χειρόγραφα, καθώς και ποιήματα, τα οποία συχνά δημιουργούνται με σκοπό την περιγραφή των κανόνων. Στον 15ο και 16ο αιώνα, λόγω της δημοτικότητας του, πολλά έργα τέχνης που σχετίζονται με το παιχνίδι δημιουργήθηκαν.
Ένα από τα πιο γνωστά, το Scacchia ludus του Marco Girolamo Vida, που γράφτηκε το 1527, έκανε μια τέτοια εντύπωση στους αναγνώστες που ενέπνευσε κι άλλους συγγραφείς να δημιουργήσουν ποιήματα για το σκάκι.

Στον 20ο αιώνα, οι καλλιτέχνες δημιούργησαν πολλά έργα που σχετίζονται με το παιχνίδι, μερικές φορές παίρνοντας έμπνευση από τη ζωή διάσημων παικτών ή γνωστά παιχνίδια. Μερικοί συγγραφείς εφεύρει νέες παραλλαγές σκακιού στα έργα τους, όπως το Stealth σκάκι στη σειρά Discworld του Terry Pratchett ή το Tρισδιάστατο σκάκι στη σειρά Star Trek.

Παρακάτω ακολουθεί μία ενδεικτική λίστα με πεζογραφήματα που μπορείτε να διαβάσετε και έχουν ως πρώτο θέμα το σκάκι. Οι εικόνες των βιβλίων είναι επιλεγμένες τυχαία.